De Scan

KOOIMANBOERSMA Buro voor gezonde werkrelatie. Thimo Kooiman en Tjeerd Boersma werken samen met organisaties aan het gezond maken en gezond houden van werkrelaties. Ze begeleiden bedrijven en instellingen bij het voorkomen en oplossen van verstoringen in de werkrelatie en fungeren hierbij als (team)coach, trainer, procesbegeleider en mediator.

In 2013 is de online Scan Gezonde Werkrelatie ontwikkeld en toegevoegd aan de dienstverlening. De naam van de scan sluit aan bij de dienstverlening, die zich richt op de verbetering van de gezondheid van de werkrelatie. Het idee voor deze scan is voortgekomen uit het feit dat in de praktijk te vaak een laag rendement is te zien op allerlei ontwikkelinterventies. Het doel van de scan is direct inzicht te geven in de performance op team-, afdelings- of organisatieniveau op basis van zeven factoren. Deze zeven factoren zijn volgens Kooiman en Boersma de belangrijkste factoren die de gezondheid van de werkrelatie en daarmee ook de teamperformance beïnvloeden. Door middel van de scan wordt er als het ware een ‘foto’ gemaakt van de factoren die de gezondheid van de werkrelatie beïnvloedt. Na de analyse kan het team of de organisatie verder worden begeleid, waarvoor samen  een interventieplan wordt opgesteld met daarin concrete handvatten om mee aan de slag te gaan.

Praktijk

De scan is meer dan veertig keer getoetst in de praktijk. De behoefte van KOOIMANBOERSMA is een praktijkonderzoek om het fundament van het instrument te verstevigen. De factoren, die de basis vormen van de Scan Gezonde Werkrelatie, zijn nog niet voorzien van een sterke theoretische onderbouwing of wetenschappelijke achtergrond. Daarnaast is er nog niet eerder onderzoek gedaan naar de validiteit en betrouwbaarheid van het instrument. Van belang hierbij is dat met (meer) zekerheid kan worden gezegd dat het gebruikte instrument meet wat het moet meten, om zo de juiste onderzoeksbevindingen te kunnen rapporteren.

Onderzoeksvraag

In dit onderzoek, uitgevoerd door Amber Vink van de Hogeschool Rotterdam, is de volledigheid van de zeven factoren en de validiteit van de Scan Gezonde Werkrelatie getoetst. Daarnaast geeft dit onderzoek tevens inzicht in de toegevoegde waarde van de scan. De doelstelling op lange termijn is het verstevigen van het fundament van de scan en het vergroten van de bruikbaarheid, waardoor de kwaliteit van de scan en de inzetbaarheid bij opdrachtgevers  zal vergroten… Hiervoor is de volgende onderzoeksvraag opgesteld: ‘In welke mate is de Scan Gezonde Werkrelatie een valide diagnose-instrument voor het vaststellen van de team performance en wat is de toegevoegde waarde van de scan voor de dienstverlening van de organisatie KOOIMANBOERSMA?’

Uitvoering onderzoek

Om antwoord te kunnen geven op de onderzoeksvraag zijn een aantal stappen uitgevoerd. Literatuurstudie is toegepast om de huidige zeven factoren te toetsen, dit vormt tevens de theoretische basis bij het meten van de begripsvaliditeit. Om de betrouwbaarheid van elke schaal vast te kunnen stellen, is er voor iedere schaal de betrouwbaarheid berekend in de vorm van Cronbach’s alpha. Een factoranalyse is vervolgens uitgevoerd om de items die verwijderd zijn tijdens de betrouwbaarheidsanalyse te construeren. De kwaliteit van het testmateriaal, de handleiding en de uitgangspunten en gebruiksdoel van de scan zijn geanalyseerd op basis van de criteria gesteld door het keurmerk COTAN. Tot slot zijn er interviews afgenomen met klanten van KOOIMANBOERSMA om de toegevoegde waarde van de scan aan te tonen.

Resultaten

Resultaten laten zien dat de Scan Gezonde Werkrelatie een voldoende valide diagnose-instrument is. De scan heeft bewezen bij te dragen aan het inzichtelijk maken van de sterktes en zwaktes van het team. De uitkomsten van de scan zijn bruikbaar in de praktijk, mits deze omgezet worden in concrete actieplannen. De combinatie van enerzijds het invullen van de scan met daarop aansluitend training of procesbegeleiding, is essentieel. Het gebruik van de scan alleen, wordt niet als meerwaarde gezien.

Aanbevelingen

Om het fundament van de scan te verbeteren, de bruikbaarheid te vergroten en om een beoordeling ‘goed’ te verkrijgen, zijn een aantal aanpassingen wenselijk. Advies is om de gedefinieerde factoren zoals deze worden beschreven op de website, te voorzien van een literatuurverwijzing en een verwijzing te maken naar de manier waarop de scan en zijn inhoud zijn gevalideerd. Daarnaast is het wenselijk de 21 items die verwijderd zijn tijdens de betrouwbaarheidsanalyse nader te bestuderen en de items te verwijderen die niets toevoegen. Om de kwaliteit van het testmateriaal te verbeteren, is het advies de instructiemail aan te passen, bepaalde items te herformuleren en de items die de factoren ‘conflictvaardigheid’ en ‘leiderschap’ vertegenwoordigen, opnieuw te bestuderen om na te gaan of deze genoeg onderscheid maken in de verschillende conflictvormen en leiderschapsstijlen. Uit de analyse van de begripsvaliditeit, is een samenhang gevonden tussen een aantal bestaande items die allen een verschillende factor vertegenwoordigen, maar niet geheel aansluiten bij de definitie van die factor. Deze items kunnen samen een nieuwe factor vertegenwoordigen onder de noemer ‘feedback’. Advies is om deze factor nader te bestuderen en te overwegen deze op te nemen in de huidige samenstelling van de scan.

Reactie KOOIMANBOERSMA

Bovenstaande aanbevelingen zijn verwerkt en hebben geleid tot een vernieuwde Scan Gezonde Werkrelatie die vanaf september 2017 bij onze klanten wordt ingezet.Vanaf januari 2021 via D3rdeweg en Kooimankonnekt